Willem Snapper's nieuwsbrief nr 497 van 26 maart 2017.
U kunt zich aan- of afmelden voor de aankondiging: wsnapper@mopti.nl
het waterproject VPS, een armoedig hek nog steeds, maar ze doen het ermee, stukje bij beetje proberen ze het te verbetern
is er een dokter in de zaal?
en
we beginnen in de tuin bij Komongalou!
Maandag
Ik breng een bezoek aan de VPS, ons waterproject in het dorp Walirdé. Het project was oorspronkelijk bedoeld voor schoon water voor het kleuterschooltje van de dorpelingen, van wie ongeveer 50% vluchtelingen uit het noorden van Mali zijn. De verkoop van water wilde niet erg lopen, maar niet getreurd, Moussa Traoré liet het er niet bij zitten en stelde een drietal terreinen beschikbaar waar groentes konden worden verbouwd.
En dat loopt nu als een trein. Moussa is trots als een pauw! Gisteren kwam hij een enorme zak groentes brengen, sla, bieten, uien en kool. Voor mij is dat veel te veel, maar zijn daar natuurlijk altijd nog de Sanogo's! Dus eigenlijk is dit nu geworden tot onze zevende tuin en gaan dus hierna door met de achtste!
in tuin drie lijkt het een beetje door te schieten
Dinsdag
Ik was weer behoorlijk opgewonden, Seydou, zoon van Moussa Ouologuem en Ina komt langs en vraagt mij om geld voor de rekeningen voor hun elektra. Vorig jaar heb ik een aantal onbetaalde facturen betaald om te voorkomen dat ze zouden worden afgesloten en gezegd dat het eenmalig is. Als ze regelmatig elke maand betalen is de schok te overzien. Maar ze laten hun schulden oplopen. En nu komen ze alweer om geld. Elke maand geef ik al een bedrag voor de huishouding, afgelopen week betaalde ik een gedeelte voor de gestolen bromfiets van Seydou en nu komen ze weer om die die elektra. Met vader Moussa heb ik eigenlijk nooit meer contact, nu stuurde hij mij een sms met het verzoek om die facturen te betalen. Morgen zouden ze komen om de stroom af te sluiten. Toen ik Moussa terug belde zei hij dat hij die sms’jes niet zelf had verstuurd en brak het gesprek subiet af. Ook Ina weet niets van die sms’jes, ze komt morgen langs om erover te praten. Het zijn toch erg vervelende dingen. Het energiebedrijf installeert tegenwoordig alleen nog meters die via een prepaid kaart werken, dus je stopt er een bedrag in en als het krediet op is schakelt de stroom vanzelf uit. Maar hoe zouden ze het regelen voor het (goedlopende) winkeltje dat op hun meter is aangesloten? Daar staan twee koelkasten en 's-avonds is er licht en kijken mensen naar de TV.
Woensdag
Het geld moet blijven rollen, als ik niet uitkijk en mij hard opstel wordt het niet anders dan vorige week.
Voor Sékou is het tot daaraantoe. Hij is voor mij onvervangbaar en ik gun hem een lang leven. Het gaat hem nu wel veel beter, hij wordt weer wat actiever en ik zag hem vandaag alweer een beetje met leer werken.
Vanmiddag konden we dan eindelijk naar de cardioloog. Ik kende hem niet, maar hij is niet van de oude garde. Hij moet betrekkelijk jong zijn en is bijzonder vriendelijk. Hij constateerde nog steeds een verhoogde bloeddruk van 140/80. Dus kreeg hij meer medicijnen voorgeschreven. En ik ben zijn verzekering.
Vanmorgen kwam opeens Kadiatou langs, een jonge vrouw die acht jaar geleden in Bamako plots bijna totaal verlamd raakte. Ze heeft daar twee jaar gerevalideerd en daarna heeft ze haar werk in de apotheek van ziekenhuis Gavardo langzaam weer opgepakt. Ze bleef echter tot op de dag van vandaag klachten houden en ze had van tijd tot tijd enorme pijn. Nog altijd is het onduidelijk wat er nu precies aan de hand is. Ze vroeg mij enkele jaren geleden al eens of ik haar kon helpen met een onderzoek in Europa. Maar ik zie daartoe geen kans, dat gaat mij te ver. Dus stelde ik haar voor om opnieuw onderzoek te doen in Bamako, ook in Mali schrijdt de ontwikkeling voort. Uiteindelijk heeft ze dat gedaan. Wat daarvan het resultaat is ontgaat mij, maar ze kwam uit Bamako met een recept voor betrekkelijk dure medicijnen en met het advies om haar conditie bij te spijkeren met een hometrainer. Bij elkaar heeft ze dan alweer 180.000 cfa nodig (bijna 300 euro). Het is een lieve meid, maar ik heb nog niet besloten. Ik sprak erover met Isac en die opperde haar naar een sportcentrum te sturen en dat bestaat, niet eens zo ver van hier!
de vrouwen van Mopti
Vanmorgen vergadering met een coöperatie van vrouwen in Mopti, voor een tuin. Het is toch erg moeilijk om te gaan beoordelen wie nu 't meeste in aanmerking komt. Vorige week wilde ik eigenlijk niet verder zoeken en de volgende tuin gunnen aan het dorp Komongalou, met die ongelofelijk enthousiaste vrouwen daar.
Dat enthousiasme was bij de vrouwen in Mopti duidelijk minder, maar wat zegt dat? Ik gun het ze allemaal! De vrouwen van Mopti hebben meer ervaring, een tuin bij hun zal weinig moeilijkheden opleveren, ze redden zich wel. In Komongalou zou dat weleens anders kunnen zijn, die leven enkele generaties terug. Ze zijn te vergelijken met de vrouwen van Sangubaka en Sarédera.
Een nadeel van de tuin in Mopti lijkt mij dat in de regentijd hun land onder water staat en dat is wezenlijk een probleem.
Terug in Sévaré haalde ik mijn nieuwe broeken op. Vijftien euro voor twee broeken die het in de C&A goed zouden doen. Wat knap van zo'n tailleur, die zich moet behelpen met een armoedig ateliertje (ateljeetje?) en een oude naaimachine. Ik denk nog steeds dat je hier prima een confectie-industrie zou kunnen opzetten! Het zijn de ware meesters.
Donderdag
Voor het eerst verschijnt op het gezicht van Sékou iets dat een heel klein beetje lijkt op een glimlach. Maar hij verdwijnt al weer direct.
Het is zeven uur in de avond. Ik had gewoon niet mijn dag, het zat tegen. Maar ik moet u niet vermoeien met problemen rond reparaties. We hadden vanmorgen vergadering van onze Stichting, want ik wil beginnen. Baba en Makan kwamen helaas niet opdagen, dus we waren met ons drieën. De beslissing viel niet moeilijk, het wordt voorlopig Komongalou, al wil Gouro toch nog een fiat van Baba. Ik zie de tuin bij Mopti eigenlijk helemaal niet zo zitten. Het is niet zeker of de grond niet een paar maanden per jaar onder water staat. De Association des Femmes beschikt over een stuk grond van 20 hectare, dat is minstens 20 keer te groot voor ons om te behappen en dat zijn we natuurlijk helemaal niet van plan. Eventueel zou er een stuk grond tussen kunnen zitten dat wel hoog genoeg ligt. Dus we houden het in de gaten en we vergeten ze niet direct. Ik kreeg vandaag ook iemand die vroeg naar een tuin in de buurt van Koro, dat is hier iets van 150 km vandaan, tegen de grens met Burkina Faso. Maar dat doen we sowieso maar niet.
Om vier uur met Sékou naar kliniek Le Cabinet Konaté. We moesten flink wachten, de cardioloog verscheen een uur te laat en toen waren er nog meerdere mensen voor ons. We waren pas om halfzeven weer thuis. De cardioloog heeft een hartfilmpje gemaakt met een echoapparaat (Doppler) en een ECG. Hij constateerde dat er een reëel probleem is met zijn hart. Hoe ernstig begrijp ik niet. De uitleg van de cardioloog ontging mij voor een gedeelte, hij schreef in elk geval nog weer andere medicijnen voor. Eigenlijk weet ik nog steeds niet precies wat er nou gebeurd is. Lastig om erachter te komen, want dan laat mijn Frans mij een beetje in de steek. Was het nou een TIA of niet? Of zijn het hartritmestoornissen?
Op de uitslag lees ik: Hypertrophie ventriculaire gauche en Cardiomyopathie hypertensive à fraction d'éjection conservée, dysfonction diastolique type 1. Op het internet vind ik dat het misschien om een aangeboren hartafwijking gaat en dat het hart soms moeite heeft om het bloed uit te pompen. Ik zal nog eens uitleg vragen aan Christian en Pierre, ik heb ze nog niet gezien.
Dus nu, donderdagavond over zevenen heb ik het een beetje gehad. Eerst koken en dan ga ik vast en zeker vroeg slapen vanavond!
Zaterdag
Ik was iets aan de late kant vanmorgen. Toen ik de familie een goedemorgen wilde wensen zat iedereen in een kring rond Sékou. Douba zat temidden van vier plastic zakjes en verdeelde de medicijnen. Sékou nam ze met handen tegelijk in met af en toe een slok water. Als dat maar goed gaat. Hij voelt zich trouwens wel elke dag beter.
Zondag
Ik wilde vanmorgen weten waar we aan toe waren voor de achtste tuin, helaas heb ik van Gouro sinds donderdag niets meer gehoord, dus ik belde Baba zelf en hij is in principe wel akkoord, al wilde hij er eigenlijk eerst nog over praten. Ik wil dat eigenlijk niet, dan gaat er weer tijd verloren, ik wil morgen beginnen met het uitzetten van de tuin in Komongalou, zodat ik een tekening kan maken.